Fobie, to zaburzenia lękowe, które charakteryzują się silnym strachem w związku z określonym bodźcem. Wiele osób z pewnością słyszało o Agorafobii (lęk przed otwartą przestrzenią), klaustrofobią (lęku przed małymi, zamkniętymi pomieszczeniami), czy też Arachnofobii (lęk przed pająkami). W tym artykule przyjrzymy się trypofobii. Czym ona jest, czy może prowadzić do innych zaburzeń lękowych oraz jak sobie z nią poradzić.
Co to trypofobia – czym jest lęk przed dziurami?
Trypofobia to nieprzyjemne odczucia, które pojawiają się w odpowiedzi na widok obiektów zawierających skupiska małych otworów. Niepokój mogą wywoływać zarówno kształty regularne (np. plastry miodu), jak i nieregularne (np. koralowce). Trypofobia nie jest klasyfikowana w DSM-V, natomiast podczas diagnozy warto wykorzystać cechy fobii swoistej, w której lęk:
- jest związany z konkretnym bodźcem,
- wywołuje dysfunkcje w ważnych obszarach dla osoby doświadczającej zaburzenia,
- jest nadmierny i nieadekwatny do bodźca.
Objawy trypofobii – jak rozpoznać u siebie zaburzenia lękowe?
Trypofobia, podobnie jak inne fobie swoiste wiąże się z odczuwaniem silnego lęku, który jest ściśle powiązany z bodźcem. W tym przypadku to skupiska małych otworów. Negatywne emocje mogą przyjmować różne nasilenie – od łagodnego niepokoju, po paraliżujący strach. Ponadto często towarzyszą im odczucia fizjologiczne, takie jak zawroty głowy, mdłości, pocenie się, przyspieszone bicie serca, czy też dreszcze.
Cechą charakterystyczną trypofobii, jest to, że wiele osób odczuwa nie tylko lęk, ale także wstręt w stosunku do skupisk małych otworów.
Ponadto warto zwrócić uwagę, że istotnym elementem w diagnozie trypofobii oraz innych zaburzeń lękowych jest wpływ na codzienne funkcjonowanie. Osoby doświadczające fobii często unikają sytuacji, które prowadzą do kontaktu z bodźcem wywołującym nieprzyjemne uczucia. To mechanizm obronny, który przynosi krótkotrwałą ulgę, jednak długoterminowo nasila lęk.
Trypofobia a zaburzenia lękowe – jak wpływa na rozwój innych fobii?
Fobie specyficzne często łączą się z innymi zaburzeniami lękowymi i depresją. Na szczególną uwagę zasługuje lęk uogólniony, który jest niezwiązany z określonym bodźcem. To ciągle towarzyszące poczucie spięcia, łatwe męczenie się, drażliwość, trudności w koncentracji, czy też zakłócenia związane ze snem.
Ponadto diagnozując trypofobię, podobnie jak pracując z innymi zaburzeniami lękowymi, specjalista powinien wykluczyć wpływ traumatycznych doświadczeń. Zespół stresu pourazowego również jest silnie związany z określonym bodźcem, jednocześnie co do zasady PTSD towarzyszą objawy o znacznie większym nasileniu.
Trypofobia terapia – jak leczyć zaburzenia lękowe?
Pracę z każdą osobą należy dostosować do jej indywidualnych potrzeb oraz nasilenia odczuwanego lęku. Trypofobia nie jest uznawana za zaburzenie kliniczne, dlatego terapia często odbywa się bez użycia farmakoterapii. Jednocześnie, jeśli nasilenie jest silne i uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie, wykonywanie obowiązków, to niezbędne może okazać się wsparcie psychiatry. W przypadku zaburzeń lękowych najczęściej stosuje się leki z grupy SSRI. Farmakoterapia nie tylko przynosi ulgę w codziennym funkcjonowaniu, ale wspiera także proces terapeutyczny. Pacjent ma więcej sił, by zaangażować się w pracę ze specjalistą i wykonywać ćwiczenia między sesjami.
W leczeniu zaburzeń lękowych najczęściej wykorzystywane są techniki z terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). Ten nurt skupia się na identyfikacji i zmianie zachowań związanych z bodźcami wywołującymi lęk. Często wykorzystywana jest technika desensytyzacji, która polega na stopniowym wprowadzaniu obiektów wywołujących lęk, co pozwala pacjentowi oswajać się z nim i zmniejszać reakcję lękową.
W ośrodku psychoterapii Podróż wykorzystujemy podejście integracyjne. Oznacza to, że nie ograniczamy się do technik CBT, ale także korzystamy z dorobku innych nurtów. Jest to szczególnie istotne, gdy podłoże trypofobii jest związane z traumatycznymi doświadczeniami lub ma swoje źródło we wczesnych latach życia. Proces terapeutyczny dostosowujemy do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta, co pozwala skutecznie leczyć trypofobię.
Najnowsze komentarze