Fobia społeczna – objawy, przyczyny, leczenie

Fobia społeczna, nazywana również socjofobią, nerwicą społeczną i lękiem przed ludźmi, to jedno z zaburzeń lękowych. Polega na unikaniu nawiązywania kontaktów z innymi z powodu obawy przed negatywną oceną i odrzuceniem. Fobia ta potrafi skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie oraz doprowadzić do całkowitego wycofania z życia społecznego. Na szczęście istnieją sposoby na leczenie tego rodzaju zaburzenia.

Fobia społeczna – co to jest?

Fobia społeczna to zaburzenie wywołujące silny dyskomfort w czasie kontaktu z innymi, szczególnie nieznajomymi. Osoby cierpiące na zespół lęku społecznego unikają spotkań towarzyskich, gdyż boją się negatywnej oceny, odrzucenia i wyśmiania. U niektórych cierpiących na ten rodzaj zaburzenia strach pojawia się już na samą myśl o danej sytuacji np. spotkaniu w większym gronie.

Osoby zmagające się z fobią społeczną często również unikają jedzenia w towarzystwie innych, rozmów telefonicznych oraz udzielania się na grupowych czatach. Obawiają się, że zostaną odebrane negatywnie, ośmieszą się i będą uznane za nudne czy niekompetentne. U cierpiących na lęk społeczny występują także liczne objawy somatyczne m.in. pocenie czy drżenie rąk, ucisk w klatce piersiowej, kołatanie serca oraz duszności.

Fobia społeczna – objawy

Do najczęstszych objawów fobii społecznej zalicza się odczuwanie silnego poziomu lęku przypadku:

• znalezienia się w centrum uwagi;
• codziennych sytuacji, takich jak rozmowa przez telefon, wyjście na zakupy, wizyta u lekarza czy konwersacja z nieznajomym;
• spożywania posiłków w miejscu publicznym;
• korzystania z publicznych toalet;
• bycia pod czyjąś obserwacją;
• uczestnictwa w dyskusjach;
• brania udziału w przyjęciach i spotkaniach w większym gronie.

U osób cierpiących na fobię społeczną często występują również takie objawy jak:

• unikanie kontaktu wzrokowego;
• silne obawy przed krytyką, odrzuceniem, wyśmianiem i kompromitacją;
• unikanie podejmowania aktywności społecznych m.in. spotkań grupowych, wydarzeń kulturalnych, imprez, a nawet pracy;
• bardzo niska samoocena.

U osób zmagających się z fobią społeczną występują również objawy somatyczne. Najczęściej pojawiają się w stresującej sytuacji, np. podczas rozmowy z obcym. Zdarza się również, że występują na samą myśl o wydarzeniu wywołującym lęk. Do najczęstszych objawów somatycznych pojawiających się u osób z fobią społeczną zalicza się:

• jąkanie;
• pocenie się;
• drżenie ciała i głosu;
• suchość w ustach;
• problemy z wypowiadaniem się;
• oblewanie się rumieńcem;
• zawroty głowy;
• nudności, problemy żołądkowe, wymioty i biegunka.

Należy również zaznaczyć, że osobom cierpiącym na fobię społeczną często towarzyszą inne zaburzenia, takie jak agorafobia, czyli lęk przed otwartą przestrzenią, nieznanymi miejscami i tłumami. Ponadto osoby z fobią społeczną są bardziej narażone na uzależnienia. Osoby z takowymi lękami często sięgają po alkohol w celu dodania sobie odwagi czy zniwelowania obaw.

Fobia społeczna – przyczyny

Najczęściej fobia społeczna wywołana jest przez jeden z poniższych czynników:

• czynniki biologiczne – dzięki szeregom badań udało się ustalić, iż fobia społeczna często występuje u osób, których krewni cierpieli na podobne problemy psychiczne;
• czynniki neurobiologiczne – w licznych badaniach dostrzeżono związek fobii społecznej ze zmianami w działaniu układów serotoninergicznego oraz dopaminergicznego mózgu;
• czynniki środowiskowe – fobia społeczna często występuje wśród osób, które w dzieciństwie były wyśmiewane i poniżane. Zdarza się, że pojawia się także u ofiar przemocy czy dzieci nadopiekuńczych rodziców.

Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek trzeba rozpatrywać indywidualnie. Aby poznać konkretną przyczynę fobii społecznej, wymaga to skontaktowania ze specjalistą.

Fobia społeczna a leczenie samodzielne – czy to dobry pomysł?

Wiele osób zastanawia się, czy fobię społeczną można leczyć samodzielnie. W sieci dostępne są różnorodne techniki radzenia sobie z tym zaburzeniem. Czy się sprawdzają? Otóż tego typu ćwiczenia mogą być pomocne i często stanowią świetne wsparcie. Natomiast nie są tak skuteczne, jak profesjonalna terapia, gdyż nie docierają do źródła zaburzenia. Wspomniane techniki stanowią wspaniałe uzupełnienie tradycyjnych sposobów leczenia, czyli terapii lub farmakoterapii. Jednak nie powinny być brane pod uwagę jako podstawa.

Fobia społeczna – terapia

Najlepszym sposobem leczenia fobii społecznej jest psychoterapia. Podczas spotkań ze specjalistą osoba cierpiąca na zaburzenia poznaje mechanizmy lęku występujące w jej przypadku. W czasie konsultacji omawiane są przekonania pacjenta i sposoby, jakimi próbuje radzić sobie ze swoim problemem.

Terapie fobii społecznej mają różne formy, dobierane zgodnie ze specyfiką danego przypadku. Najważniejsze jest jednak oswojenie i zrozumienie lęku, szczegółowa analiza sytuacji wywołujących lęk, wypracowanie mechanizmów ochronnych oraz kontrolowanie postępów swojej pracy.

Jak wygląda terapia fobii społecznej?

W naszym Ośrodku Psychoterapii Podróż specjaliści rozpoczynają terapię fobii społecznej od pracy nad zmianą nieskutecznych czy nawet dysfunkcyjnych metod radzenia sobie z lękiem przez pacjenta. Na pierwszych wizytach terapeuta pomaga zmniejszyć częstotliwość i intensywność szczególnie doskwierających objawów zaburzenia. W tym celu najczęściej stosowane są techniki poznawczo-behawioralne, ćwiczenia oddechowe czy relaksacyjne oraz psychoedukacja.

W dalszym etapie terapii poszukiwane jest źródło lęków, gdyż znalezienie przyczyny powstawania obaw najczęściej stanowi klucz do sukcesu. W czasie psychoterapii pacjent przepracowuje swoje traumy oraz poznaje techniki samouspokajania i opiekowania się sobą w trudnych sytuacjach.

W celu uzyskania większej ilości informacji o terapii fobii w naszym ośrodku zapraszamy serdecznie do kontaktu. Z przyjemnością przedstawimy szczegóły oferty. Spotkania z naszymi specjalistami odbywają się zarówno w ośrodku w Warszawie, jak i przez Skype’a. Jesteśmy do dyspozycji przez siedem dni w tygodniu!