Interwencja kryzysowa

Żyjemy w niespokojnych i niepewnych czasach. W szybko zmieniającym się świecie pełnym wyzwań. Coś, co wczoraj miało być gwarantem bezpieczeństwa, dziś jest niestabilne. Wszystko się zmienia, a naszym zadaniem jest dostosowanie się do nowych warunków – zmiany pracy, miejsca zamieszkania, rosnących rat kredytów. Takie tempo generuje napięcia i stres. Nic więc dziwnego, że występowanie kryzysów psychologicznych wymagających interwencji kryzysowej jest coraz częstsze.

Czym jest kryzys emocjonalny (psychologiczny)?

Z kryzysem emocjonalnym mamy do czynienia wtedy, kiedy zostaje zachwiana nasza równowaga psychiczna w odpowiedzi na stresujące wydarzenia. Często wydarzenia te zagrażają wyznawanym przez nas wartościom, które stanowią o sensie życia.

W jakich sytuacjach może być potrzebna interwencja kryzysowa?

Interwencja kryzysowa najczęściej bywa pomocna w przypadkach takich jak:

• utrata pracy
• rozwód
• śmierć bliskiej osoby
• wypadek
• katastrofa
• choroba swoja/bliskiej osoby
• przemoc psychiczna, fizyczna, seksualna
• bycie świadkiem/ doświadczenie przestępstwa
• również wydarzenia powszechnie uważane za pozytywne, mogą wymagać interwencji kryzysowej. Najczęściej wtedy, gdy są one związane z wejściem w nową rolę społeczną, rozpoczęciem nowego etapu w życiu np. ślub, awans, zmiana pracy/szkoły, zostanie rodzicem, przejście na emeryturę.

Brammer, James i Gilliland proponują podział kryzysów psychologicznych (emocjonalnych) na trzy podstawowe: (za: D. Kubacka-Jasiecka, 2010 str. 70). W każdym z nich pomocna może być interwencja kryzysowa.

• Rozwojowe – każdy etap życia człowieka niesie ze sobą nowe zadania i wymagania otoczenia, realizując je przechodzimy na wyższy poziom rozwoju. Przykładem kryzysu rozwojowego może być (np. charakterystyczny dla okresu wczesnego dzieciństwa konflikt poczucia autonomii ze wstydem i niepewnością).
• Egzystencjalne – mają również charakter rozwojowy, związane są ze stawianiem sobie pytań dotyczących jakości i sensu życia, szczęścia (np. przejście na emeryturę)
• Sytuacyjne – najczęściej wymagające interwencji kryzysowej – spowodowane zewnętrznym, nieoczekiwanym, nagłym czasem katastroficznym wydarzeniem, wymagają szybkiego działania (np. powódź, wojna, wypadek drogowy)

Kiedy interwencja kryzysowa?

Znajdując się w stresującej sytuacji, korzystamy ze znanych, sprawdzonych sposobów rozwiązywania problemów. Jeśli jednak to, co nas spotyka okazuje się zbyt trudne, przekracza nasze możliwości poradzenia sobie, doświadczamy nieprzyjemnych emocji a nasze zachowanie i uczucia ulegają dezorganizacji, być może potrzebujemy profesjonalnego wsparcia w postaci interwencji kryzysowej.

Co to jest interwencja kryzysowa?

Jest to doraźna, krótkotrwała forma pomocy. Najczęściej osobą udzielającą wsparcia jest psycholog, psychoterapeuta lub pedagog, ale ze względu na różnorodność sytuacji kryzysowych, interwentem mogą być także pracownicy służb mundurowych (np. ratownicy medyczni, lekarze, policjanci, strażacy) czy też np. pracownicy socjalni, prawnicy.

Co jest charakterystyczne dla interwencji kryzysowej?

• pomoc udzielana jest jak najszybciej po wystąpieniu wydarzenia kryzysowego
• kontakty między interwentem a osobą w kryzysie są intensywne
• oddziaływania są elastyczne, dobrane do klienta, jego potrzeb i sytuacji
• mają na celu zmobilizowanie naturalnego systemu wsparcia osoby i jej zasobów
• nie trwa dłużej niż 5 tygodni

Podstawowym zadaniem interwencji kryzysowej jest zadbanie o bezpieczeństwo osoby, która zgłasza się po pomoc. W tym celu interwent ocenia ryzyko zagrożenia, które może być związane z wystąpieniem przemocy, zachowań autodestrukcyjnych– szczególnie z samobójstwem oraz zabójstwem.

Aby odziaływania były skuteczne i możliwie jak najszybsze, interwencja kryzysowa często przybiera dyrektywną formę względem klienta. Interwencja kryzysowa koncentruje się na problemie, który wywołał kryzys i rozwiązaniach, które można wdrożyć w chwili obecnej.

Jakie są cele interwencji kryzysowej?

Celem interwencji kryzysowej jest złagodzenie objawów zaistniałej reakcji kryzysowej, przywrócenie stanu równowagi, a także odzyskanie umiejętności osoby do samodzielnego pokonania kryzysu i powrotu do dawnego funkcjonowania.

Gdzie szukać pomocy w formie interwencji kryzysowej? Warszawa 

Można zgłosić się do Ośrodka Interwencji Kryzysowej – każde większe miasto posiada swój oddział np. Warszawski Ośrodek Interwencji Kryzysowej. Także nasi specjaliści z Ośrodka Psychoterapii Podróż są wykwalifikowani w prowadzeniu Interwencji Kryzysowej i udzielaniu niezbędnego wsparcia.

Życie bywa stresujące i nieprzewidywalne, dlatego też kryzys emocjonalny może stać się udziałem każdego z nas. Doświadczenie go nie jest oznaką słabości czy prześladującego nas pecha, a po prostu częścią naszego doświadczenia. Jeśli w odpowiednim momencie pozwolimy sobie pomóc – sięgając po wsparcie w postaci interwencji kryzysowej, może to być świetną okazją do rozwoju, ustalenia nowej hierarchii priorytetów i dobrych zmian w życiu.

Bibliografia:

Downs A. (2007) Jak przezwyciężyć życiowy kryzys. Odzyskaj wiarę w siebie, odkryj miłość na nowo,spełniaj swoje marzenia,nadaj życiu sens. Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Kubacka-Jasiecka D. (2010) Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne