Wypalenie zawodowe – objawy i leczenie

Wypalenie zawodowe to problem, który dotyka coraz więcej osób na całym świecie. Od 2022 roku jest klasyfikowane jako jednostka chorobowa według ICD 11. Jakie są jego objawy? W jaki sposób można leczyć wypalenie zawodowe? Odpowiedzi na te pytania poznasz w tym artykule.

Wypalenie zawodowe – definicja

Wypalenie zawodowe to stan chronicznego stresu w miejscu pracy, który prowadzi do fizycznego i emocjonalnego wyczerpania. ICD 11 wskazuje na 3 główne cechy wypalenia zawodowego:

• Poczucie braku energii, wyczerpania.
• Zwiększony dystans psychiczny do wykonywanej pracy, poczucie negatywizmu/cynizmu w związku z pracą
• Poczucie nieskuteczności i braku osiągnięć.

O wypaleniu zawodowym mówimy, gdy powyższe objawy uwydatniają się w kontekście zawodowym. Oznacza to, że wypalenie zawodowe nie powinno być wykorzystywane do opisywania zmian w innych obszarach życia.

Wypalenie zawodowe – objawy

Wypalenie zawodowe może przejawiać się na różne sposoby, w zależności od jednostki. Należy zwrócić uwagę na objawy nie tylko psychiczne, ale także fizyczne oraz behawioralne (dotyczące zachowań). Poniżej przedstawiamy problemy, z którymi mogą mierzyć się osoby cierpiące na wypalenie zawodowe:

• chroniczne zmęczenie,
• problemy ze snem,
• bóle głowy,
• osłabienie układu odpornościowego (częstsze choroby),
• poczucie bezradności,
• frustracja,
• apatia,
• częstsze wahania nastroju,
• poczucie bezsilności,
• izolowanie się od innych,
• spadek zaangażowania w pracy,
• obniżone poczucie własnej wartości, skuteczności.

Należy zwrócić uwagę, że zauważenie powyższych objawów nie jest diagnozą. Należy potraktować je jako sygnał, do skorzystania z pomocy profesjonalistów. Objawy wypalenia zawodowego mogą pokrywać się z innymi trudnościami, takimi jak np. zaburzenia lękowe, zaburzenia adaptacyjne, depresja czy też zaburzenia związane ze stresem.

Wypalenie zawodowe – jak sobie radzić?

W przypadku dolegliwości psychicznych najważniejsze jest skorzystanie ze wsparcia specjalistów. Warto udać się do psychologa, psychiatry lub psychoterapeuty, który przeprowadzi rzetelną diagnozę i na jej podstawie określi strategię pomocy. Warto tu zadać kolejne pytanie.

Wypalenie zawodowe – psycholog czy psychiatra – kto pomoże?

Wybór między psychologiem a psychiatrą w leczeniu wypalenia zawodowego zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta.

Warto zaznaczyć, że jedynie psychiatrzy mają uprawnienia lekarskie, co pozwolą przepisywać leki oraz wystawiać zwolnienia. Dlatego, jeśli potrzebujesz z L4 ze względu na stan zdrowia psychicznego, to udaj się do psychiatry.

Jednocześnie podstawą leczenia jest psychoterapia. Dlatego korzystanie ze wsparcia psychologa-psychoterapeuty jest niezbędne. W jej trakcie klient opracowuje skuteczne metody radzenia sobie z negatywnymi myślami i emocjami, a także nowe strategie działania, co może obejmować np. stworzenie planu zmian w sferze zawodowej obejmującego reorganizację obowiązków.

W terapii wypalenia zawodowego świetnie spisuje się podejście integracyjne, które praktykujemy w Ośrodku Psychoterapii Podróż. Łączy on w sobie dorobek różnych nurtów, co pozwala pracować na wielu poziomach – zarówno bieżących działaniach, jak i źródłach wypalenia.

Częstym uzupełnieniem pracy w gabinecie jest relaksacja. Techniki, takie jak medytacja, joga, czy głębokie oddychanie, mogą pomóc w redukcji stresu i poprawie samopoczucia. W ten sposób można zadbać o dobrostan psychiczny. A regularne praktykowanie takich aktywności może przynieść długotrwałe korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego.

Wypalenie zawodowe w organizacji – jak zapobiegać?

Wypalenie zawodowe prowadzi do spadku wydajności pracowników oraz częstych absencji. Dlatego organizacje powinny zadbać o dobrostan psychiczny pracowników. Żeby zapobiegać wypaleniu zawodowemu, warto zwrócić uwagę, na:

• Zapewnienie odpowiedniego obciążenia pracą.
• Dawanie możliwości rozwoju kariery dopasowanej do indywidualnych potrzeb każdego pracownika.
• Otwartą komunikację.
• Brak zbędnej presji.

Odpowiednio zaprojektowana kultura pracy minimalizuje ryzyko wypalenia zawodowego u pracowników.

Podsumowanie – wypalenie zawodowe jak leczyć?

Wypalenie zawodowe nie powinno być bagatelizowane. Gdy zauważysz u siebie objawy, to skontaktuj się z psychologiem, psychoterapeutą lub psychiatrą. Warto podjąć odpowiednie działania na wczesnym etapie choroby, zanim jej skutki się nasilą. Podjęcie odpowiedniego leczenia jest kluczowe dla utrzymania zdrowia psychicznego i fizycznego.