Jolanta Hojda
Jak skutecznie radzić sobie z chronicznym stresem?
Stres jest nieodłącznym elementem codziennego życia, ale gdy utrzymuje się przez dłuższy czas, może stać się przewlekły i destrukcyjny. Chroniczny stres wpływa nie tylko na zdrowie psychiczne, ale również fizyczne. Zmęczenie, bóle głowy, większa podatność na choroby, a nawet nowotwory. To wszystko udowadnia, że skutki przewlekłego stresu to nie tylko gorsze samopoczucie.
Przewlekły, chroniczny stres – czym jest i jakie są objawy?
Każdy człowiek doświadcza stresu. Jednak on może przybierać różne formy. Stres krótkotrwały jest najczęściej spowodowany konkretną sytuacją lub wydarzeniem i trwa ograniczony czas. Dlatego jego wpływ na zdrowie jest znacznie mniejszy. Co więcej, stres ostry może mobilizować do działania i zwiększać produktywność.
Natomiast stres chroniczny, to długotrwała reakcja organizmu. Może trwać tygodniami, a nawet miesiącami i prowadzi do poważnych problemów psychicznych i fizycznych. Poniżej przedstawiamy najczęstsze objawy stresu przewlekłego:
Objawy psychiczne | Objawy fizyczne |
Problemy z koncentracją. Drażliwość i wahania nastroju. Uczucie przytłoczenia. Trudności w podejmowaniu decyzji. Obniżony nastrój. |
Przewlekłe zmęczenie. Bóle głowy. Bóle mięśni. Problemy ze snem. Osłabiona odporność. |
Niewłaściwe sposoby radzenia sobie ze stresem – czego nie należy robić?
Zanim omówimy skuteczne metody redukcji stresu, przyjrzymy się popularnym działaniom, które mogą chwilowo łagodzić odczuwany lęk, jednak są nieskuteczne lub wręcz destrukcyjne.
Unikanie to bez wątpienia jeden z najpopularniejszych mechanizmów obronnych w walce ze stresem. Gdy pojawia się czynnik stresowy, to go unikamy, staramy się o nim nie myśleć i zajmujemy się czymś innym. W ten sposób odczuwamy krótkofalową ulgę. Jednak napięcia często nie udaje się zredukować całkowicie. Co więcej – chroniczny stres powraca często z jeszcze większą siłą. Dzieje się tak, ponieważ źródło stresu nie znika.
Wiele osób podczas sytuacji stresowych sięga po używki. Jednak taka strategia nie tylko nie niweluje stresu, lecz dodatkowo zwiększa ryzyko uzależnień. Podobnie działa „zajadanie stresu”, które przynosi jedynie chwilową ulgę, a może prowadzić do zaburzeń odżywiania.
Co pomaga na stres? Psychologiczne metody samopomocy
Zastanawiasz się, jak sobie radzić ze stresem i nerwami na co dzień? Istnieje wiele sprawdzonych metod, które pomagają obniżyć uczucie napięcia. Do najbardziej wspierających aktywności zaliczamy:
- Techniki oddechowe – skup się na powolnym i głębokim oddechu.
- Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia pomagają redukować napięcie.
- Trening uważności – medytacja i praktyka mindfulness uczą życia w teraźniejszości. W ten sposób redukujesz natrętne myśli, które są częstą przyczyną chronicznego stresu.
- Higiena snu – regularny rytm snu poprawia regenerację organizmu.
- Relaksacja – techniki relaksacyjne pomagają zredukować fizyczne napięcie i zredukować odczuwany niepokój.
Oprócz powyższych technik warto przeanalizować źródła stresu. Zidentyfikuj konkretne sytuacje, osoby lub zdarzenia, które wywołują u Ciebie stres. Ważne jest rozwijanie umiejętności radzenia sobie z tymi stresorami poprzez planowanie, asertywność oraz stopniowe zmniejszanie ich wpływu na codzienne funkcjonowanie. W ten sposób pracujesz z przyczyną stresu chronicznego, co jest równie istotne, jak praktykowanie nawyków wspierających obniżanie poziomu napięcia.
Przewlekły stres leczenie – skorzystaj z pomocy specjalisty
Jeśli domowe metody radzenia sobie ze stresem nie przynoszą rezultatów lub odczuwasz objawy, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie, warto rozważyć konsultację ze specjalistą. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT), terapia oparta na uważności (MBCT), podejście akceptacji i zaangażowania (ACT) są często wykorzystywane w pracy z osobami odczuwającymi przewlekły stres. W ośrodku psychoterapeutycznym Podróż wykorzystujemy podejście integracyjne, łączące techniki terapeutyczne z różnych nurtów. To umożliwia dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, co zwiększa efektywność pracy. Jest to szczególnie istotne, gdy przyczyny stresu chronicznego są osadzone w dzieciństwie i są efektem np. doświadczonych traum.
Ponadto, gdy osoba doświadcza silnego chronicznego stresu lub ten jest powiązany np. z depresją, lub zaburzeniami lękowymi, to farmakoterapia może być bardzo pomocna i wspierać proces terapeutyczny. Natomiast przed wizytą u psychiatry warto udać się do psychologa, który przeprowadzi diagnozę i doradzi podjęcie dalszych działań.