NERWICA LĘKOWA A PSYCHOTERAPIA

Strach pełni ważne funkcje w naszym życiu i pomaga nam poprawnie funkcjonować. Jednak niekontrolowany lęk, zwłaszcza odczuwany często i w dużym nasileniu obniża komfort życia. W tym artykule dowiesz się, czym jest nerwica lękowa, jakie są jej przyczyny oraz jak uwolnić się od uporczywego strachu.

Co to jest nerwica lękowa?

Na początku należy zaznaczyć, że nerwica lękowa nie jest jednym zaburzeniem psychicznym. Nerwice to grupa zaburzeń, na tle lękowym, mogą przybierać różne formy – DSM-V wyróżnia m.in. fobie, zaburzenia paniczne, czy też zaburzenia lękowe uogólnione.

Ciągłe odczuwanie lęku, zagrożenia to cecha charakterystyczna nerwic. Emocje mogą się powtarzać w określonych kontekstach, jednocześnie czasem osoby cierpiące na zaburzenia lękowe nie potrafią wskazać konkretnego źródła strachu. Odczuwane emocje są nieadekwatne do faktycznego zagrożenia. Ponadto może występować efekt kuli śnieżnej – lęk generuje większy lęk, a ten prowadzi do jeszcze większego strachu.

Jakie są przyczyny nerwicy lekowej?

Zaburzenia lękowe mogą mieć różne podłoże. Czynniki, które im sprzyjają, to:

• Osobowość – wysoka wrażliwość emocjonalna, nieśmiałość, perseweratywność, neurotyczność zwiększają podatność na odczuwanie negatywnych emocji, również lęku.
• Wychowanie – szczególnie doświadczenia we wczesnych etapach dzieciństwa kształtują przekonania i nastawienie.
• Tryb życia – nadmiar stresu i brak odpoczynku mogą potęgować odczuwany lęk.
• Choroby – niektóre dolegliwości np. serca mogą skutkować objawami podobnymi do lęku, co może nasilać strach.
• Uzależnienia – alkohol i substancje psychoaktywne mogą zwiększać odczuwany lęk. Również uzależnienia behawioralne np. zakupoholizm oraz następstwa podejmowanych aktywności mogą nasilać emocje.

Jednocześnie niezależnie od tego, jakie są źródła nerwicy lękowej – każdy może zacząć pracować nad strachem i opracować bardziej efektywne strategie radzenia sobie z emocjami.

Objawy nerwicy lękowej

Objawy mogą być różne, w zależności od rodzaju nerwicy. Fobie charakteryzują się odczuwaniem strachu w powtarzalnych kontekstach np. podczas przebywania w otwartej (agorafobia) lub zamkniętej (klaustrofobia) przestrzeni, kontaktów z innymi ludźmi (fobia społeczna), na widok psa (kynofobia).

Natomiast osoby cierpiące na zaburzenia lękowe uogólnione odczuwają podwyższony poziom niepokoju przez większość czasu. Dotyczą one różnych zdarzeń i sytuacji. Emocje są trudne w kontroli, co utrudnia funkcjonowanie w ważnych dla jednostki sferach np. rodzinnej, zawodowej.

Niezależnie od rodzaju nerwica lękowa wpływa także na codzienne funkcjonowanie. Osoby często przyjmują strategię unikania – uciekają od bodźców, które w wywołują stres. Ponadto doświadczanie lęku prowadzi do uczucia spięcia w organizmie, trudności z koncentracją, problemów ze snem i ogólnego zmęczenia.

Jak odróżnić zwykły lęk od nerwicy lękowej?

Cechą charakterystyczną nerwicy lękowej jest przewlekłość. Objawy utrzymują się przez kilka miesięcy. Dodatkowo odczuwane emocje są nieadekwatne do bodźca, który je wywołał. Jeśli uważasz, że często doświadczasz lęku, to skonsultuj się z psychologiem lub psychoterapeutą.

Leczenie nerwicy lękowej – psychoterapia, czy farmakoterapia?

Podstawą leczenia zaburzeń lękowych jest terapia. Współpraca powinna rozpocząć się od diagnozy.  Przyczyną nerwicy lękowej mogą być inne czynniki np. doświadczenie traumatycznych zdarzeń. Jednocześnie w przypadku silnych i intensywnych zaburzeń lękowych pomocna może być farmakoterapia, która ułatwia kontrolę emocji, co zwiększa efektywność psychoterapii.

Proces terapii powinien także dostosowany do intensywności, rodzaju i źródła lęku oraz uwzględniać indywidualne potrzeby osoby. Z nerwicą lękową można pracować na wiele sposobów. Podejście poznawczo-behawioralne skupia się stopniowym oswojeniu z lękiem, natrętnymi myślami i wypracowaniu nowych schematów działania. Natomiast w podejściu psychodynamicznym terapeuta skupia się na zrozumieniu źródeł lęku, oraz ich rozwiązaniu, co ma przynieść ulgę.

Niezależnie od wybranej metody, nerwica i psychoterapia tworzą nierozerwalny związek – odpowiednio dobrana terapia pozwala skutecznie zmierzyć się z objawami zaburzeń lękowych, poprawiając funkcjonowanie i przywracając równowagę psychiczną.