Jolanta Hojda
Zaburzenia odżywiania – jak psychoterapia może pomóc w leczeniu bulimii
Bulimia to obok anoreksji jedno z najbardziej znanych zaburzeń odżywiania. Ma ono destrukcyjny wpływ zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Często dotyka osób młodych m.in. w okresie dojrzewania, które maskują objawy. Jakie są objawy bulimii? Jak ją dostrzec nie tylko u siebie, ale także u innych? Jak można leczyć bulimię? Odpowiedzi na te pytania, poznasz w tym artykule.
Co to jest bulimia? Jakie są objawy bulimii?
Bulimia, czyli żarłoczność psychiczna charakteryzuje się nawracającymi epizodami niekontrolowanego objadania się, po których następują działania kompensacyjne mające na celu zapobiec przyrostowi masy ciała m.in. prowokowanie wymiotów, stosowanie leków przeczyszczających, głodówki lub nadmierna aktywność fizyczna.
Okres objadania się trwa zwykle nie dłużej niż 2 godziny. W jego trakcie osoba doświadczająca bulimii ma poczucie braku kontroli nad tym, co je oraz w jakiej ilości. Jednocześnie spożywa znacznie więcej jedzenia, niż jest to typowe dla podobnych okoliczności.
Odpowiednia diagnoza bulimii jest kluczowa. Ciągłe podjadanie niewielkich ilości pokarmu nie ma nic wspólnego z napadami obżarstwa. Jedzenie dużych ilości pokarmu może mieć związek także ze sposobem odżywiania np. stosowaniem postu przerywanego.
DSM-5 zwraca uwagę na to, że objadanie się oraz zachowania kompensacyjne muszą występować przez minimum 3 miesiące, co najmniej raz w tygodniu. Bulimia może występować w różnym nasileniu, od łagodnej, gdzie występują maksymalnie 3 epizody obżarstwa i zachowań kompulsywnych w tygodniu, po bardzo ciężką, gdzie jest ich co najmniej 14 w ciągu tygodnia.
Objawy bulimii u dziecka – na co zwrócić uwagę?
Bulimia często dotyczy osób młodych, którzy ukrywają swoje napady obżarstwa i zachowania kompensacyjne. Jakie sygnały mogą być ostrzeżeniem?
- Objaw Russela – blizny na grzbietowej powierzchni palców.
- Obniżony nastrój i samopoczucie.
- Problemy ze zdrowiem zębów, paznokci.
- Wycofanie się z życia towarzyskiego.
- Przykładanie nadmiernej uwagi do masy ciała oraz jego kształtu.
- Częste stosowanie leków przeczyszczających.
Czy powyższe objawy dowodzą bulimii? Absolutnie nie, tego rodzaju sygnały są znakiem, że warto zwrócić uwagę na bliską osobę. Warto w empatyczny sposób porozmawiać. Nie wypytuj o jedzenie, a skup się na ogólnym samopoczuciu. Jeśli zauważyłeś niepokojące objawy i zastanawiasz się co robić, to skorzystaj z pomocy psychologa lub psychoterapeuty.
Przyczyny i czynniki ryzyka bulimii
Przyczyny bulimii są złożone, często związane z niską samooceną oraz nadmiernym przykładaniem uwagi do wyglądu ciała. Wyróżniamy różne czynniki ryzyka, m.in.:
- Genetyczne – otyłość w dzieciństwie, wczesne dojrzewanie.
- Osobowościowe – niska samoocena, depresja, zaburzenia lękowe, zamartwianie się masą ciała.
- Środowiskowe – rodzinne występowanie żarłoczności, utożsamianie się z ideałem szczupłej sylwetki, przemoc fizyczna i wykorzystanie seksualne w dzieciństwie.
Leczenie bulimii zaczyna się od diagnozy
Wiele osób zastanawia się jak leczyć bulimię. Podstawą wsparcia jest psychoterapia, jednocześnie istotne jest przeprowadzenie rzetelnego wywiadu psychologicznego. W jego trakcie specjalista powinien upewnić się, czy pacjent doświadcza bulimii, czy być może innego zaburzenia, takiego jak zaburzenie depresyjne z cechami atypowymi oraz zaburzenie graniczne osobowości.
Czy w przypadku bulimii stosuje się farmakoterapię? Nie, natomiast leki mogą być potrzebne, gdy towarzyszą jej inne zaburzenia osobowości np. depresja, zaburzenia lękowe. Ponadto, pomimo, że osoby doświadczające bulimii często mają prawidłową masę ciała, to wsparcie dietetyka również jest przydatne – pomoże on ułożyć zbilansowaną dietę.
Bulimia leczenie – podstawą jest psychoterapia
W pracy z bulimią powszechnie wykorzystuje się podejście poznawczo-behawioralne (CBT), w trakcie którego pracuje się nad negatywnymi przekonaniami oraz niekorzystnymi wzorcami zachowań. Dzięki temu pacjenci uczą się identyfikować myśli oraz działania prowadzące do epizodów objadania się, oraz opracowują lepsze strategie radzenia sobie z emocjami.
Inne podejścia również są skuteczne np. terapia psychodynamiczna sprawdzi się, szczególnie gdy przyczyny leżą w doświadczeniach z wczesnego dzieciństwa. Przepracowanie dawnych traum może przynieść istotną ulgę, która ułatwi zmianę bieżących zachowań.
W ośrodku psychoterapeutycznym podróż wykorzystujemy skutecznie podejście integracyjne, które czerpie z dorobku różnych nurtów psychoterapeutycznych. Dzięki temu nasi specjaliści dostosowują sposób pracy do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.